صادرات به چین در حال حاضر یکی از فرصت های مهم و رو به رشد برای تجار و تولیدکنندگان ایرانی محسوب می شود و از همین رو بسیاری از کالاها به مقاصد مختلف این کشور صادر می گردد.
این کشور با جمعیتی میلیاردی و نیاز همیشگی به واردات، بازار بزرگی برای بسیاری از کالاهای ایرانی فراهم کرده و حجم زیادی از این محصولات از طریق صادرات از ایران تأمین می شود.
محصولاتی مانند زعفران، خرما، پسته، سنگ های معدنی و حتی مواد پتروشیمی در چین تقاضای قابل توجهی دارند و می توانند سهم خوبی از بازار را به خود اختصاص دهند.
با این حال ورود موفق به این بازار نیازمند چیزی فراتر از تأمین و ارسال کالاست و چالش های متعددی را برای صادرکنندگان به همراه دارد.
بدین خاطر در این مطلب قصد داریم در مورد شرایط، قوانین، مراحل و چالش های صادرات به صادرات ایران به چین توضیح دهیم تا همه این موارد برای شما شفاف سازی شوند.
ایران به عنوان یکی از اصلی ترین کشورها برای صادرات به چین همواره نقش مهم و کلیدی در تأمین بسیاری از کالاهای این کشور داشته است.
طبق آمارها از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ روند صادرات ایران به چین با نوساناتی همراه بود اما در مجموع رشد چشمگیری داشت.
در سال ۲۰۲۱ ارزش صادرات ایران به چین حدود ۶.۵ میلیارد دلار بود. این رقم در سال بعد کمی کاهش یافت اما در سال ۲۰۲۳ جهش قابل توجهی پیدا کرد و به بیش از ۱۴.۷ میلیارد دلار رسید.
افزایش صادرات در سال ۲۰۲۳ بیشتر به دلیل رشد فروش نفت خام، مواد پتروشیمی، فلزات و همچنین همکاری های اقتصادی بلند مدت میان دو کشور بود.
در سال ۲۰۲۴ با توجه به تشدید تحریم های غرب و محدودیت های نقل و انتقال مالی صادرات ایران به چین با کاهش نسبی مواجه شد که بین ۱۳ تا ۱۳.۵ میلیارد دلار برآورد می شود. با این حال چین همچنان بزرگ ترین واردکننده نفت ایران باقی ماند.
برای سال ۲۰۲۵ پیش بینی می شود با تثبیت روابط اقتصادی، استفاده گسترده تر از مسیرهای صادراتی جایگزین و رشد صادرات غیرنفتی ارزش صادرات ایران به چین دوباره به حدود ۱۴.۵ میلیارد دلار برسد.
بدین منظور در ادامه جدولی را گردآوری کرده ایم که آمارهای صادرات ایران به چین را طی چند سال اخیر نشان می دهد.
سال میلادی | ارزش صادرات ایران به چین | وضعیت صادرات |
۲۰۲۱ | ۶.۵۰ میلیارد دلار | شروع روند صعودی |
۲۰۲۲ | ۶.۳۶ میلیارد دلار | کاهش جزئی |
۲۰۲۳ | ۱۴.۷۳ میلیارد دلار | رشد بی سابقه |
۲۰۲۴ | ۱۳.۵ میلیارد دلار | کاهش نسبی |
کالاهای صادراتی ایران به چین شامل چیست؟
صادرات ایران به چین به طور کلی شامل ترکیبی از کالاهای انرژی محور، معدنی و محصولات کشاورزی و صنعتی می شود. اگر بخواهیم از مهم‌ترین اقلام صادراتی به این کشور نام ببریم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- نفت خام و میعانات گازی
- فرآورده های پتروشیمی
- مواد معدنی و فلزات
- محصولات کشاورزی و غذایی
- کالاهای صنعتی و نیمه صنعتی
- محصولات شیمیایی و دارویی
- نفت خام و میعانات گازی
نفت خام مهم‌ترین قلم صادراتی ایران به چین است. با وجود تحریم های آمریکا صادرات نفت ایران به چین به طور غیرمستقیم در جریان است. همچنین میعانات گازی حاصل از استخراج میادین پارس جنوبی نیز به عنوان خوراک صنایع پتروشیمی چینی به این کشور صادر می گردد.
- فرآورده های پتروشیمی
ایران با داشتن بزرگترین ذخایر گاز طبیعی جهان تولید کننده بزرگ محصولات پتروشیمی مانند متانول، اوره، آمونیاک، پلی اتیلن، پروپیلن و قیر است و این مواد را به چین صادر می کند. در این بین صادرات قیر به چین حاشیه سود بالایی دارد و از بازار فروش پایداری برخوردار می باشد.
- مواد معدنی و فلزات
ایران منابع عظیمی از سنگ آهن، مس، سرب، روی، بوکسیت و آلومینیوم دارد و آنها را به صورت خام یا نیمه فرآوری شده به چین صادر می کند. در بین این مواد صادرات سنگ آهن به چین بسیار پررونق و پرطرفدار است. با توجه به نیاز فزاینده چین به مواد اولیه برای توسعه صنعتی، این بخش از صادرات ایران همچنان در حال رشد می باشد.
- محصولات کشاورزی و غذایی
از جمله محصولات کشاورزی و غذایی برای صادرات به چین می توان به پسته، خرما، سیب، پرتقال، هندوانه، زعفران، زیره سبز، کنجد، خشکبار و گیاهان دارویی اشاره کرد. لازم به ذکر است که صادرات این اقلام بخصوص صادرات خرما به چین و انواع خشکبار نیازمند رعایت دقیق استانداردهای بهداشتی، بسته بندی و گواهی های قرنطینه ای هستند.
- کالاهای صنعتی و نیمه صنعتی
برخی از اقلام صنعتی مانند رزین های مهندسی، قطعات فلزی، مواد نسوز، کابل های خاص، شیشه صنعتی، تجهیزات سبک صنعتی و حتی ماشین آلات نیز به چین صادر می شوند. همچنین صادرات برخی محصولات پلاستیکی و پلیمری فرآوری شده از پتروشیمی ها نیز در این دسته قرار می گیرند.
- محصولات شیمیایی و دارویی
یکسری ترکیبات شیمیایی خاص، رنگدانه‌های صنعتی، مواد اولیه دارویی، افزودنی های غذایی و اسانس ها نیز از ایران به چین صادر می شوند. سهم این بخش در صادرات کلی در حال حاضر محدود است اما با سرمایه گذاری بیشتر می تواند گسترش و توسعه یابد.
پرسودترین کالاهای صادراتی به چین کدامند؟
در میان کالاهای صادراتی از ایران به چین برخی از محصولات حاشیه سود قابل توجهی دارند و از نظر تجاری پرسودتر هستند.
آشنایی با این محصولات برای تاجران و صادرکنندگان آن بسیار مهم و حاپز اهمیت است و در صورت رعایت اصول کافی می تواند موفقیت در تجارت با چین را به همراه داشته باشد. لیست این مواد و محصولات به طور کلی عبارت است از:
- نفت خام
- قیر
- پلی اتیلن، متانول و فرآورده های پتروشیمی
- سنگ آهن، مس و مواد معدنی
- اوره و کودهای شیمیایی
- پسته، خرما و خشکبار
- زعفران و گیاهان دارویی
نحوه صادرات به چین
صادرات به چین همچون صادرات به سایر کشورها دارای مراحل مختلفی است که باید به ترتیب و با کمال دقت انجام و پیگیری شود. این مراحل را به طور کلی می توان به موارد زیر تقسیم بندی کرد:
- انتخاب کالای صادراتی
- بررسی بازار هدف چین
- دریافت مجوزهای لازم و کارت بازرگانی
- تأمین کالا و آماده سازی برای صادرات
- بسته بندی و برچسب گذاری کالا
- تنظیم قرارداد و مدارک صادراتی
- حمل و نقل و ترخیص کالا
- دریافت پول و خدمات پس از صادرات
۱. انتخاب کالای صادراتی
نخستین قدم برای صادرات به چین انتخاب کالایی است که هم در ایران موجود باشد و هم در بازار چین تقاضای بالایی داشته باشد.
کالاهایی مانند مواد پتروشیمی، پسته، زعفران یا سنگ آهن جزو گزینه های اصلی برای صادرات به این کشور محسوب می شوند و حاشیه سود بالایی دارند.
۲. بررسی بازار هدف چین
شما پیش از اقدام برای صادرات باید بازار چین را تحلیل و آنالیز کنید. بدین منظور لازم است مواردی نظیر عادات مصرف، تعرفه های وارداتی، رقبا، نیاز منطقه ای و استانداردهای ورود به بازار چین را به دقت بررسی و تحلیل نمایید. این کار باعث کاهش ریسک و افزایش شانس موفقیت شما در تجارت بین المللی می شود.
۳. دریافت مجوزهای لازم و کارت بازرگانی
برای انجام صادرات رسمی داشتن کارت بازرگانی معتبر الزامی است. همچنین شما در صورت صادرات برخی کالاها مانند مواد غذایی یا دارویی به مجوزهای بهداشت، استاندارد یا قرنطینه نیاز دارید.
این مجوزها باید از نهادهای دولتی مثل وزارت صمت، گمرک و سازمان غذا و دارو دریافت شود و لازم است که پیش از هر اقدامی نسبت به دریافت آن اقدام نمایید.
۴. تأمین کالا و آماده سازی برای صادرات
در ادامه باید کالا را از تولید کننده یا تأمین کننده معتبر تهیه کرده و از کیفیت آن اطمینان حاصل کنید. ثبت برند، بسته بندی اولیه، برچسب گذاری و بررسی کمیت و زمان تحویل کالا همگی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار می باشند.
۵. بسته بندی و برچسب گذاری کالا
کشور چین روی بسته بندی و برچسب گذاری بسیار حساس است. در واقع بسته بندی باید هم بهداشتی و استاندارد باشد و از هم جذابیت تجاری برخوردار باشد.
بدین منظور لازم است مواردی نظیر تاریخ تولید، تاریخ انقضاء، کشور مبدأ، وزن و ترکیبات محصول باید به زبان انگلیسی یا چینی بر روی آن درج شوند تا اطلاعات کامل برای کارشناسان گمرکی واضح و شفاف باشد.
۶. تنظیم قرارداد و مدارک صادراتی
شما باید پیش از صادرات کالا به چین یک قرارداد رسمی را با خریدار تنظیم کنید که اطلاعات آن شامل قیمت، زمان تحویل، شیوه پرداخت (مانند حواله یا LC)، شرایط حمل و مسئولیت ها باشد.
سپس صادرکننده موظف است اسناد صادراتی از جمله فاکتور تجاری، لیست بسته بندی، گواهی مبدأ، گواهی بهداشت (در صورت نیاز) و بارنامه را تهیه کند. صحت و کامل بودن این مدارک برای ترخیص کالا در گمرک چین الزامی است و وجود هرگونه نقص ممکن است موجب تأخیر یا بازگشت محموله شود.
۷. حمل و نقل و ترخیص کالا
پس از آماده سازی کالا و تکمیل مدارک باید محموله ها از طریق یکی از روش های حمل دریایی، زمینی یا ریلی به مقصد چین ارسال شود.
انتخاب شیوه حمل مناسب با توجه به نوع کالا، هزینه، و زمان تحویل انجام می گیرد و متداول ترین روش ارسال بارهای صادراتی به چین روش حمل و نقل دریایی می باشد.
در ادامه پس از رسیدن کالا به گمرک چین فرآیند ترخیص کالا از گمرک با ارائه اسناد صادراتی و انجام تشریفات گمرکی انجام می شود.
همکاری با یک شرکت حمل و نقل معتبر و کارگزار ترخیص آشنا با قوانین چین در این مرحله بسیار حیاتی است تا از تأخیر یا مشکلات قانونی جلوگیری شود.
شرکت کارآمد سپندار پارس برای انجام صفر تا صد صادرات به چین در کنار شماست تا بتوانید همه این مراحل را در سریع ترین زمانُ بالاترین دقت و با بهترین تعرفه برای شما اجرا نماید.
کافیست از طریق شماره های ۲۲۹۱۳۵۲۶-۰۲۱ الی ۲۹ و ۰۹۳۰۲۶۲۵۷۷۶ با ما تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را در این زمینه راهنمایی نمایند.
۸. دریافت پول و خدمات پس از صادرات
پس از تحویل موفق کالا نوبت به تسویه مالی مطابق شرایط درج شده در قرارداد انجام می رسد.
این تسویه مالی معمولا به روش‌هایی مانند حواله بانکی، اعتبار اسنادی (LC) یا سایر شیوه‌های توافق‌شده انجام می گیرد.
در نهایت نیز شما باید به مواردی نظیر حفظ ارتباط با خریدار چینی، پاسخ‌گویی به بازخوردها و ارائه خدمات پس از فروش توجه ویژه ای داشته باشید تا بتوانید برای دفعات بعدی تجارت پرسودتری را تجربه کنید.
مزایای صادرات ایران به چین
صادرات کالا از ایران به چین به عنوان یکی از فرصت های تجاری مهم مزیت های مختلفی را برای صادر کنندگان به همراه دارد. از جمله مهم ترین مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بازار مصرفی گسترده و رو به رشد
- دسترسی به مسیرهای متنوع حمل و نقل
- امکان صادرات انواع مختلفی از کالاها به چین
- امکان انعقاد قراردادهای بلندمدت با خریداران چینی
- روابط سیاسی پایدار و پشتیبانی دولتی
چالش های صادرات ایران به چین
بازار پرسود تجارت با چین با وجود مزیت های متعدد دارای چالش های مختلفی است که خیلی از افراد از آن بی خبرند. آشنایی با این چالش ها می تواند پروسه تجارت شما را تسریع کند و آن را به سمت به یک معامله پرسود سوق دهد.
برخی از مهم ترین چالش های صادرات به چین عبارت است از:
- رقابت بسیار بالا در بازار چین
- سخت گیری‌های گمرکی و استانداردهای وارداتی
- امکان تأخیر در پرداخت یا مشکلات ارزی
- نیاز به حضور و پیگیری مداوم در بازار هدف
جمع بندی
در یک جمع بندی می توان گفت که صادرات به چین برای تجار ایرانی فرصتی ارزشمند و راهبردی است که تقاضای بالا برای انرژی، مواد اولیه، محصولات کشاورزی و صنعتی را به همراه دارد.
با این وچود رقابت شدید، استانداردهای سخت گیرانه، مشکلات ارزی و تفاوت های فرهنگی از جمله چالش های مهم این مسیر هستند که باید نسبت به آنها آگاهی کامل داشته باشید.
در واقع موفقیت در این بازار نیازمند برنامه ریزی دقیق، شناخت قوانین گمرکی، تنظیم قراردادهای شفاف و پیگیری مستمر است.
پس اگر قصد صادرات به چین را دارید لازم است که از قوانین، مراحل و چگونگی انجام آن مطلع شوید و نکات مهم مربوط به آن را در مد نظر قرار دهید.
